شمال نیوز: جنگل‌های زیادی در سراسر دنیا وجود دارند که عمری ۱۰ برابر ما انسان‌ها دارند و دوره‌های مختلفی از تاریخ را نظاره کرده‌اند. در میان قدیمی‌ترین جنگل‌های جهان نام جنگل‌های هیرکانی دیده می‌شود.

در جنگل‌های هیرکانی بیشتر از ۸۰ نوع درخت، ۵۰ نوع درختچه و انواع و اقسام پوشش‌های گیاهی متنوع وجود دارد که در هیچ نقطه دیگری از زمین یافت نمی‌شوند یا اینکه سال‌ها پیش منقرض شده‌ و برای همیشه از چرخه حیات بدرود گفته‌اند. درختان جنگل‌های هیرکانی اکثر مواقع سال سبز هستند و عمر خزان در اینجا بسیار کوتاه است، اما همین خزان کوتاه، مناظر روح‌نوازی را خلق می‌کند که می‌تواند روح هر بیننده‌ای را به پرواز در‌آورد.

کلمه هیرکان

اصل واژه هیرکانی در متون قدیمی به‌صورت وهرکانه آمده‌ است. وهرکانه نهمین سرزمینی است که اهورا مزدا آفرید. این کلمه در یونانی به هیرکانیا تلفظ شده‌است. جنگل‌های هیرکانی نیز وام‌دار همین اسم هستند. بعدتر هیرکانیا نام تاریخی شهر گرگان می‌شود. گرگان تلفظی از هیرکان است.

جنگل‌های هیرکانی کجا هستند؟

جنگل‌های هیرکانی به مساحت ۵۵۰۰۰ کیلومتر مربع است که در کنارهٔ جنوبی و جنوب باختری دریای کاسپین در بخش‌هایی از پنج استان شمالی ایران قرار گرفته و در دو کشورِ ایران و جمهوری آذربایجان واقع است. این جنگل از منطقه پارک ملی هیرکان جمهوری آذربایجان آغاز و تا استان خراسان شمالی در ایران درازا دارد. استان مازندران ۵۳ درصد، استان گیلان ۲۶ درصد، استان گلستان ۲۱ درصد و جمهوری آذربایجان کمتر از ۱ درصد از جنگل‌های هیرکانی را پوشش می‌دهند. در حالی این پوشش گیاهی ۵۵۰۰۰ کیلومتر مربع گستره دارد که ۵۱ درصد آن تاکنون منقرض شده و تنها از ۱۰٫۳ درصد آن حفاظت می‌شود.

قدیمی‌ترین جنگل‌های ایران چند ساله هستند؟

این جنگل با قدمت ۲۵ تا ۵۰ میلیون سال (دوره پالئوژن) یکی از ارزشمندترین جنگل‌های جهان به‌شمار می‌آید و از آن به عنوان موزه طبیعی یاد می‌شود. در آن زمان بیشتر مناطق معتدل شمالی کره زمین را این‌گونه جنگل‌ها پوشانده بودند.

مناطق حفاظت‌شده جنگل‌های هیرکانی در ایران

مناطق حفاظت‌شده جنگل‌های هیرکانی در ایران عبارتند از:

-پارک ملی گلستان

منطقه حفاظت‌شده جهان‌نما

-منطقه حفاظت‌شده البرز مرکزی

-منطقه حفاظت‌شده لیسار

-منطقه حفاظت‌شده سیاه‌کشیم

-پناهگاه حیات وحش دودانگه و چهاردانگه

-منطقه حفاظت‌شده پرور

-پناهگاه حیات وحش سمسکنده

-شبه‌جزیره میانکاله

-پناهگاه حیات وحش دشت ناز

-پناهگاه حیات وحش سلکه

-منطقه حفاظت‌شده خشکه‌داران

-قسمت‌های زیادی از منطقه هزارجریب نکا

-جنگل فندقلو در استان اردبیل

یک سمندر جویباری ایران که فقط در منطقه جنگلی هیرکانی یافت می‌شود

جنگل‌های هیرکانی شامل چه جنگل‌هایی می‌شود؟

همان‌طور که گفتیم جنگل‌های هیرکانی در چند استان ایران قرار دارند.

جنگل ابر شاهرود

جنگل ابر در مرز استان سیستان و گلستان که در نزدیکی روستای ابر واقع شده و بخشی از جنگل‌های زیبای هیرکانی را شامل می‌شود و جذابیت مناطق جنگلی شمال را دو چندان نموده است.

علاوه بر بافت قدیمی این جنگل، وجود ابرهای سفید و پنبه‌ای بر فراز ارتفاعات سبز جنگلی بوده که حضور در آن، لحظاتی رویایی را برای ما به ارمغان می‌آورد.

جنگل دالخانی

جنگل دالخانی در جنوب شرقی رامسر واقع شده است. این جنگل یکی از قدیمی‌ترین و بکرترین جنگل‌های ایران است و برای کسانی که می‌خواهند مدتی را از هیاهوی شهری دور بمانند، انتخاب مناسبی است. جنگل دالخانی در زیر انبوهی از جنگل‌ها قرار گرفته و به شکل یک دالانی سبز و زیبا درآمده و به همین دلیل با این نام خوانده می‌شود.

جنگل سیسنگان

جنگل سیسنگان در نزدیکی نوشهر قرار گرفته و برای رسیدن به آن باید از جاده ساحلی نوشهر - نور عبور کنید. جاده‌ای که از یک طرف، دریا و از سویی دیگر جنگل‌های دیدنی و درختان زیبا را مشاهده خواهید نمود.

بخش ساحلی این جنگل توسط گیاهان متنوعی پوشیده شده و مملو از درخت‌ها و درختچه‌هایی است که از دیدن آن‌ها لذت خواهید برد. البته برای افرادی که به تفریحات آبی علاقه زیادی دارند، گزینه بسیار مناسبی است.

جنگل سیسنگان بزرگترین منبع برای ذخیره گونه‌ای شمشاد کمیاب است و علاوه بر گردشگری، به حفظ گونه‌های کمیاب نیز می‌پردازد.

جنگل راش

جنگل راش که در منطقه سوادکوه استان مازندران قرار دارد، با نام‌های دیگری همچون جنگل مرسی سی و جنگل سنگده هم شناخته می‌شود. این جنگل یکی از با ارزشترین جاذبه‌های جهانگردی ایران است که در ارتفاعات نسبتا بالایی قرار گرفته و طبیعت بی‌مانندی دارد و محل رشد یکی از گونه‌های کمیاب درختان به نام راش است.

این جنگل با طبیعت بسیار زیبای خود می‌تواند لحظاتی سرشار از آرامش را به ارمغان بیاورد و جلوه‌ای زیبا از طبیعت را پیش روی‌تان قرار دهد./ل