محمود فرشیدی: همگرایی از راهبردهای اساسی و همیشگی اصولگرایان است و با توجه به انتخابات آینده مجلس شورای اسلامی، جستجوی راه های دستیابی به همگرایی و راهکار های ضمانت اجرایی آن، از مهمترین دغدغه های سیاسی سال 1394 می باشد که البته با توجه به طیف گسترده اصولگرایان، فرآیند همگرایی بسیار پیچیده و نیازمند طراحی های حساب شده و متناسب با متغیرهای تاثیرگذار است و از یک زاویه نگاه می توان چند عامل موثرتر در همگرایی اصولگرایان را این گونه برشمرد:
- احزاب و تشکل های شناسنامه دار و باسابقه اصولگرا

- تشکل های مقطعی و گروه های خودجوش

- شخصیت های مذهبی و سیاسی موج آفرین

- احزاب اصلاح طلب و رقیب

در این میان احزاب و تشکل های باسابقه، به دلیل تجربیات سیاسی به ضرورت همگرایی، باور بیشتری دارند و امکان تعامل و گفتگو و رسیدنشان به هماهنگی، آسان تر به نظر می رسد، در حالی که تبیین ضرورت همگرایی برای تشکل های جدید و خودجوش و مقطعی، دشوارتر است زیرا آنان از دشواری های رقابت های سیاسی آگاهی کمتری دارند و دستیابی به پیروزی و موفقیت در انتخابات را ساده می انگارند و دراین میان آنچه مسئله را پیچیده تر می کند، غیرقابل پیش بینی بودن ظهورو بروز این گونه تشکل های خلق الساعه است که با توجه به نهادینه نشدن رفتار تشکیلاتی در رقابت های سیاسی و نیز فضای آزاد نظام مردم سالاری دینی، باید به عنوان یک عامل متغیر و در عین حال موثر در محاسبات پیش بینی شود و برای پیشگیری از تفرقه افکنی این گونه حرکت ها در لحظات حساس، تدابیری خاص و انعطاف پذیر لحاظ گردد و معذلک گزینه های احتمالی برای مدیریت بحران نیز در نظر گرفته شود.

یکی دیگر از مهمترین عناصر موثر در صحنه رقابت های سیاسی، شخصیت های مذهبی و سیاسی تاثیرگذار هستند که نمی توانند یا نمی خواهند در محدوده یک حزب، تعریف شوند و به همین دلیل باید حساب جداگانه ای برای آنان باز کرد و البته با توجه به تفاوت دیدگاه ها و موضع گیری های این گونه شخصیت ها، با هر کدام باید متناسب با شاکله خودشان تعامل داشت. به عنوان مثال با رجال مذهبی تاثیرگذار می توان از طریق حزب سیاسی نزدیک تر به دیدگاه هایشان به تفاهم رسید.

برخی دیگر از این رجال، افرادی هستند که صبغه سیاسی شان بر صبغه مذهبی شان غلبه دارد و لذا بعید است که بتوان با آنان به همگرایی کاملی دست یافت زیرا آنان دیدگاه های سیاسی خاص خود را پیگیری می کنند که بعضا با دیدگاه های اصولگرایان زاویه قابل توجهی دارد، اما از آنجا که یارگیری این گونه شخصیت ها نیز عمدتاً از میان اصولگرایان می باشد و اصلاح طلبان نیز در کمین استفاده ابزاری از عده ای از آنان می باشند تا مانع همگرایی اصولگرایان شوند، مصلحت نیست که این گونه رجال خارج از گستره چتر همگرایی اصولگرایان، به حساب آیند یعنی باید تلاش کرد با این گونه شخصیت ها به تفاهمی نسبی دست یافت تا لااقل از همسویی آنان با سیاست های اصلاح طلبان پیشگیری شود.

گروه دیگر از شخصیت های سیاسی، کسانی هستند که اگر چه در جبهه اصولگرایان تعریف می شوند اما تجربه نشان داده است که به هیچ وجه نمی توان به آنان اعتماد کرد و همزمان با لابی سیاسی با اصلاح طلبان و دیگر رقبای اصولگرایان، به یارگیری و تقویت پایگاه سیاسی خود در میان اصولگرایان هم ادامه می دهند و حتی زیرکانه در راه دستیابی اصولگرایان به همگرایی مانع تراشی می کنند. برای این افراد، حفظ موقعیت خودشان از همه چیز مهمتر است و لذا نباید ساده اندیشانه به قول آنان اعتماد کرد و حتی بیم آن می رود که این افراد، عوامل خود را در رده های بالای ساماندهی و همگرایی اصولگرایان، نفوذ دهند تا در فرصت مناسب بتوانند حرف خود را به کرسی بنشانند یا فرآیند همگرایی را به شکست بکشانند.

عامل دیگری که در روند همگرایی اصولگرایان باید هوشیارانه مورد توجه قرار گیرد، برنامه های طراحی شده توسط احزاب رقیب و اصلاح طلبان می باشد، زیرا تجربه های گذشته نشان داده است آنان همچنان که با تمام توان برای وحدت جناح سیاسی خویش تلاش می کنند، تدابیر پیچیده ای نیز برای ایجاد اختلاف در جبهه اصولگرایان می اندیشند و عرضه می دارند.

اینک با شناسایی عوامل تشدید کننده و تضعیف کننده همگرایی، باید راهکارهایی به عنوان ضمانت اجرایی برای دستیابی به همگرایی نیز اندیشید. البته روشن است که مذاکره و گفتگو و دیدار، اساسی ترین شیوه دستیابی به تفاهم است و به همین دلیل هر چه به زمان برگزاری انتخابات نزدیک تر می شویم، ضرورت تکرار و تعدد و تنوع این دیدارها، افزایش می یابد، اما با این همه، تجربه نشان داده است که نمی توان و نباید به وعده های پایبندی به همگرایی اکتفا کرد بلکه باید احزاب، تشکل ها و شخصیت ها بر تشکیل شورای داوری توافق نمایند و پایبندی خود به تبعیت از این شورا را اعلام و امضا نمایند تا حتی المقدور تک روی های گذشته، تکرار نشود.

هر چند ضرورت مدیریت همگرایی توسط شورای داوری، هم از جنبه اعتقادی برای معتقدان به نظام امامت و عمل به تکلیف، حجیت دارد و هم از نظر عقلانی، تجربه های گذشته، خطر فقدان آن را اثبات کرده است اما نکته قابل توجه اهمیت تسریع در تعیین و معرفی این شوراست تا در فرصت زمانی منطقی، چنان جایگاه و اعتباری در میان اصولگرایان بیابد که زمینه هر گونه سرکشی و تفرقه را سلب نماید. خوشبختانه یاران و طرفداران اصولگرایی، امروز بیش از هر زمان دیگر ضرورت همگرایی را درک کرده اند و باید از این سرمایه به عنوان قدرتمندترین پشتوانه همگرایی، بهره گرفت؛ چندان که طرفداران اصولگرایی در سراسر کشور، هیچ گونه تقاضای همکاری سیاسی رجال و احزاب را در انتخابات، اجابت ننمایند مگر آنکه مورد تایید شورای داوری قرار گرفته باشد.

نشست سه جانبه جبهه پایداری، جمعیت ایثارگران و حزب موتلفه اسلامی گامی بلند برای همگرایی اصولگرایان است. امید است در آینده گام های بلندتری در این مورد برداشته شود.