به گزارش شمال نیوز، بررسی ها از اخبار منتشر شده از سایت های سازمان جهاد کشاورزی و تعزیرات حکومتی مازندران نشان می دهد که آمار کشف و ضبط انواع نهاده های تقلبی و غیر مجاز رو به افزایش است، به طور یقین بسیاری از این نهاده های غیر مجاز و تقلبی که به راحتی هم در دسترس کشاورزان و بهره برداران قرار می گیرد، بدون شناسایی توسط کشاورزان مصرف می شود.

کشف و ضبط ۱۵ تن کود تقلبی دی‌آمونیوم در آمل، کشف ۸۲ تن نهاده دامی تقلبی شامل کنجاله سویا مخلوط‌شده با پودر آجر در یکی از واحدهای تولید خوراک دام ساری، کشف ۲۰ تن برنج تقلبی در تنکابن و کشف ۹۰ کیلوگرم آفت‌کش غیرمجاز در قائم‌شهر بخشی از نمونه بارز کشف و ضبط انواع نهاده های تقلبی طی سال جاری در استان مازندران است.

وجود سموم تقلبی، فاسد و بی‌کیفیت و افزایش افسارگسیخته قیمت‌ ها از جمله مشکلات کشاورزان شمال به خصوص استان مازندران است. از سوی دیگر یکی از چالش های این سال های کشاورزان سردرگمی در راهکارهای مقابله با آفت و بیماری های محصولات کشاورزی است در حالی که کشاورز ناچار به خرید بموقع و بدون وقفه سموم و استفاده از آنها علیه انواع آفات و بیماری‌ها برای حفظ دسترنج یک ساله‌شان هستند.

طبق آمار رسمی در حال حاضر یک‌هزارو ۱۲۲ فروشگاه مجاز سموم کشاورزی در استان فعال است که این تعداد عامل فروش که هر یک با هدف فروش و رسیدن به منافع، بدون توجه به مسایل کارشناسی زمان و مقدار مصرف سموم، راهکارهای مقابله با انواع بیماری آفات را مطرح می کنند. این در حالی است که کشاورزی مازندران استخوان بندی اصلی امنیت غذایی کشور محسوب می شود و کاهش مصرف کودهای شیمیایی و سموم به سمت سالم سازی تولیدات و حرکت به سمت کشت ارگانیک باید مورد اهتمام قرار بگیرد.

اگرچه دسترسی کشاورزان به فروشگاه های سموم کشاورزی برای بهره برداران یک مزیت محسوب می شود، اما پیامدهای فعالیت های غیر قانونی بسیاری از این فروشگاه‌ها و مهمتر عرضه سموم تقلبی و راهکار های غیر کارشناسی در مقابله با آفات همراه با زمان و مقدار مصرف سم، دامنگیر کشاورزی استان مازندران نیز شده است.

به اعتقاد این کارشناسان، یکی از مشکلات تامین نهاده های کشاورزی در کشور مصرف بی رویه آن بدون توجه به اصول فنی خاک شناسی و گیاه شناسی است در حالی که علم و تکنولوژی برای هرگونه خاک کشاورزی ارقام مشخصی از کود شیمیایی و سموم را معرفی می کند و اکنون که قیمت این نهاده ها افزایش چند برابری یافته، بستر لازم برای متقاعد کردن کشاورزان و باغداران ایجاد شده است تا آزمایش فنی خاک را جدی بگیرند و با اصول علمی استفاده از کودها و سموم شیمیایی آشنا شوند.

هر چند تحقیقات کشاورزی مازندران نقشه جامع حاصلخیزی خاک را در اختیار دارد و سهمیه انواع کودهای شیمیایی به استان نیز در قالب نسخه عمومی مشخص شده است و تا حدودی هم کشاورزان بویژه شالیکاران و باغداران استان به مصرف بهینه نسبی دست یافته اند، اما محققان کشاورزی بر انجام آزمایش خاک زمین های کشاورزی توسط همه مالکان در استان تاکید دارند.

بدمصرفی سموم کشاورزی مازندران

سرپرست سازمان جهاد کشاورزی مازندران گفت : بدمصرفی و نبود ابزار و تجهیزات مناسب برای استفاده سموم کشاورزی از چالش‌های جدی علیه تولیدات محصولات کشاورزی سالم استان است.

اسدالله تیموری توضیح می دهد که با توجه به نقش مازندران در امنیت غذایی کشور تولیدات محصولات کشاورزی سالم در این خطه بسیار مهم است.

وی با اظهار این که وجود فروشگاه های بدون مجوز سموم کشاورزی مازندران از چالش‌های جدی است، ادامه داد داد: پایش فعالیت مراکز عرضه سموم کشاورزی مازندران ضروری است، چراکه فروشگاه های سموم کشاورزی پیش خوان کشاورزی نوین و پیشرفته برای تامین غذای سالم هستند.

سرپرست جهاد کشاورزی مازندران تصریح کرد: نظارت بر کلینیک های گیاه پزشکی و سموم کشاورزی مازندران باید گسترش بیابد و با توجه به ماموریت های مهم واحدهای حفظ نباتات برای کشاورزی با تولیدات محصولات سالم، این ماموریت باید به درستی انجام شود.

تیموری با اظهار این که سبد حمایتی سازمان حفظ نباتات وزارت جهادکشاورزی از کشاورزی مازندران باید دوچندان شود، اظهار داشت: پنج هزار تن مصرف سموم کشاورزی مازندران وحشتناک است و با رویکرد غذای سالم همخوانی ندارد.

وی ادامه داد: اعتبار ویژه برای کاهش سموم کشاورزی نداریم، یکی از روش ها برای رسیدن به مصرف بهینه سموم کشاورزی استفاده از فناوری های نوین به خصوص در مکانیزاسیون کشاورزی است.

این مقام مسول با اظهار این که سموم باید با دستگاه های مه پاش انجام شود، گفت: فرسودگی و کارایی ضعیف تجهیزات و امکانات در استفاده از سموم کشاورزی مازندران از مشکلات جدی است.

این مسوول کشاورزی مازندران کاهش مصرف سموم و مقابله با بیماری ها را مسوولیت اجتماعی دانست که برای رسیدن به هدف تولید محصولات کشاورزی سالم نیازمند تخصیص اعتبارات ویژه است، موضوعی که در برنامه هفتم توسعه به این امر توجه شده است.

وی اجرای طرح جامع پایش و بررسی مصرف سموم کشاورزی کشور در جویبار را فرصت مهم برای کشاورزی مازندران دانست و گفت: در این طرح همه مسایل از جمله مصرف بی رویه سموم و کیفیت پایین سموم کشاورزی در دست پیگیری است.

این مقام مسوول، با بیان اینکه خاک از سرمایه‌های جبران‌ناپذیر است، اظهار داشت: طبق نظر برخی کارشناسان، سرانه فرسایش هر نفر در کشور بیش از ۳ تن است. او هشدار داد که تشکیل هر سانتی‌متر خاک حدود ۷۰۰ سال طول می‌کشد، بنابراین باید تدابیر بهتری برای حفاظت از آن اندیشیده شود.

تیموری‌یانسری، خاک را «گهواره امنیت غذایی» خواند و افزود: اگرچه در سطح راهبردها و تقویم‌ها برنامه‌هایی طراحی می‌شود، اما اغلب در مرحله عمل شکافی بین سیاست‌گذاری و اجرا وجود دارد که پر نمی‌شود.

نهاده‌های کشاورزی تقلبی، آفت کشاورزی مازندران

راهکارهای پیشنهادی برای نجات خاک

سرپرست جهاد کشاورزی مازندران راه برون‌رفت از این چالش را در چند اقدام کلیدی دانست و با اشاره به جهت‌دهی به سمت کشاورزی پایدار؛ بر لزوم حرکت به سمت کشاورزی پایدار با هدف حفاظت از خاک، اجرای تغذیه متوازن گیاهی و پیگیری سیاست‌های جبرانی برای حفظ ساختار ایده‌آل خاک تأکید کرد.

وی تصریح کرد: مراکز تحقیقاتی، دانشگاه‌ها و مراکز خدمات جهاد کشاورزی باید کشاورزی حفاظتی را در رأس برنامه‌های ترویجی خود قرار دهند و دغدغه حفاظت از خاک به کانون توجه کارشناسان تبدیل شود.

تیموری‌یانسری خاطرنشان کرد: حفاظت از خاک موضوعی فراملی است و لازم است آگاهی‌ها در این حوزه افزایش یابد. همه دست‌اندرکاران تولید تا سیاست‌گذاران باید با نگاهی عالمانه موضوعات مرتبط با خاک را رصد کنند.

مازندران با حدود ۴۶۰ هزار هکتار زمین کشاورزی و باغی، قطب کشاورزی ایران است و کشاورزان این استان سهم قابل توجهی از تامین مواد غذایی بازار داخلی و امنیت غذایی کشور دارند. این استان با در اختیار داشتن ۲.۵ درصد زمین‌های کشاورزی کشور سالانه بیش از هفت میلیون تن محصولات باغی و کشاورزی تولید می‌کند و ۱۰ درصد ارزش اقتصادی محصولات کشاورزی کشور را به خود اختصاص داده است و بخش قابل توجهی از تولیدات آن نیز به بازارهای خارجی صادر می‌شود.

در این استان ۷۲ نوع محصول کشاورزی به طور انبوه تولید می‌شود و در تولید ۱۵ محصول باغی و کشاورزی رتبه نخست تا سوم کشور را دارد.