شمال نیوز: توجه به رشته‌های مهارتی و گسترش مهارت‌آموزی به‌گونه‌ای‌که که موجب خود اشتعالی شود  هم در ماده 66 قانون برنامه پنچ‌ساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی  مورد تأکید قرار گرفته است و هم یکی از دغدغه‌های جدی مقام معظم رهبری مُدَّظِلُّهُ‌العالی بوده و اخیراً نیز در ابلاغیه ریاست محترم‌جمهوری در زمینه مهارت‌آموزی، مورد توجه ویژه قرار گرفت و در این راستا دانشگاه‌های علمی و کاربردی نقش مهمی را می‌توانند ایفا کنند.

به گزارش شمال نیوز، یکی از این مراکز که با نگاه آمایشی و نیازسنجی عالمانه،  فعالیت خود را آغاز کرده و تا این لحظه موفقیت خوبی به دست آورد، دانشگاه علمی و کاربردی شرکت صنایع چوب و کاغذ مازندران است که مصاحبه «جام جم» را با دکتر محمدی رییس این مرکز در ادامه می‌خوانید.

•    در ابتدا ضمن معرفی خود، مرکز را معرفی و سابقه کوتاهی از فعالیت آن را شرح دهید.

سلام به شما و همه مخاطبان شما و ضمن قدردانی به این جهت که فرصتی در اختیار من قرار دادید تا به یکی از مشکلات جدی جوانان، ورودی داشته باشم اینجانب محمد امید محمدی دانش‌آموخته دکترای تخصصی زبان انگلیسی – گرایش teaching- و دانشجوی دکترای مدیریت کسب و کارهستم که در حال حاضر به‌عنوان سرپرست دانشگاه علمی و کاربردی شرکت صنایع چوب و کاغذ مازندران مشغول به خدمت هستم.

در خصوص تأسیس دانشگاه علمی و کاربردی چوب و کاغذ مازندران نیز باید بگویم این فضای دانشگاهی در ابتدا با عنوان مرکز آموزش شرکت صنایع چوب و کاغذ مازندران راه‌اندازی شد که وظیفه آموزش نیرو و پرسنل شرکت را بر عهده داشت اما در سال 91 موفق به اخذ  مجوز راه‌اندازی دانشگاه علمی و کاربردی شدکه با  سه رشته  برق صنعتی، مکانیک ماشین‌آلات صنعتی و شیمی شروع به کار کرد. در ادامه نیز به رشته‌ها اضافه شد تا به امروز که 1037 دانشجو از این مرکز فارغ‌التحصیل شدند و در حال حاضر نیز  533 دانشجوی فعال در 16 رشته داریم که رشته‌های این مرکز در شاخه‌های  صنعت، کشاوزری و هتل‌داری می‌باشد.

•    درخصوص کاربردی بودن رشته‌های این دانشگاه توضیح بدهید و این‌که تا چه اندازه با نیازهای جامعه هماهنگی دارد؟

ببینید راه‌اندازی رشته جدید در دانشگاه‌های علمی و کاربردی با سایر دانشگاه‌ها متفاوت است به این معنا است که این دانشگاه به‌دنبال رشته‌هایی‎ است که در بازار کار شهرستان و استان دارای علاقمند و قابل اجرا باشد و به دنبال گرایش‌های زیر مجموعه دانشگاهای نظری می‌باشد برای نمونه این‌که ما در حال حاضر رشته‌هایی نظیر گیاه پزشکی و گیاهان دارویی و معطر و یا زنبورداری از شاخه رشته‌کشاورزی، حسابداری صنعتی و رشته هتل‌داری را داریم که در استان مازندران جزو معدود دانشگاهایی هستیم که این رشته‌ها به‌صورت آکادمیک تدریس می‌شودکه علاوه بر اینکه جز رشته‌های خود اشتعالزا و مهارتی هستند دانشجویان و کار آفرینان را نیز به خود جذب کرده اند.

•    به خوداشتغالی فارغ‌التحصیلان اشاره کردید، آیا برنامه حمایتی هم برای بچه‌های خود دارید؟

بله، ما با چند بانک عامل صحبت کردیم و افزون برآن با صندوق قرض‌الحسنه مهر ایران تفاهم‌نامه امضا کردیم که تسهیلات 4 درصدی تا 20 میلیون تومان در اختیار دانشجویان قرار می‌دهد ضمن این‌که برای رشته‌های شاخه کشاورزی 2000 متر زمین در مرحله اول  جهت بهره‌برداری در اختیار  دانشجویان قرار گرفته و منطقه‌ای ویژ ه‌ای هم با عنوان «بافرزون» - استفاده اختصاصی- جهت بهر ه‌برداری توسط دانشجویان رشته زنبورداری، آماده شده است.

•    گسترش رشته‌های مهارتی به‌همراه بسته‌های حمایتی که شما به آن اشاره کردید، تا چه اندازه می‌تواند در عمل به رفع معضل بیکاری منجر شود؟

ببینید من یک نکته را قبل از پاسخ به سوال شما بگویم و بعد به این سوال شما جواب بدهم. خیلی از دانشگاه‌ها فکر می‌کنند دانشگاه علمی و کاربردی رقیب آنان است در حالی‌که شالوده و اساس این دانشگاه متفاوت است با دانشگاه‌های سراسری، آزاد و حتی فنی و حرفه‌ای چون در تمام رشته‌های دانشگاه‌های علمی و کاربردی ازجمله دانشگاه ما، 30 درصد دروس به‌صورت نظری و 70 درصد عملی است. یعنی اگر به سرفصل درس‌های ما نگاهی کنید می‌بینید به‌جز چند درس عمومی، تمام  درس‌های ما  واحد عملی دارند.

در پاسخ به سوال شما به‌عنوان فردی که با جوانان سروکار دارم باید بگویم  که حقیقتاً اگر فضای کسب و کار در استان و کشور مهیا شود و آموزش لازم به جوانان داده شود، دیگر هیچ جوانی از استان ما به تهران و یا از کشور به غربت مهاجرت نخواهد کرد و هدف اصلی ما همین است.
همه تلاش ما در دانشگاه علمی و کاربردی شرکت صنایع چوب و کاغذ مازندران این است که نیروی ماهر تربیت کنیم تا یا به آسانی در جامعه جذب بازار کار شوند و به درآمدزایی برسند و یا کسب و کار خود را به راه بیندازند.

من برای اینکه سخنم مستند باشد به یک نمونه اشاره می‌کنم که ما رشته‌ای به نام گیاهان دارویی داریم و ذکر این نکته مهم است که بدانید هر ساله رقم قابل توجهی گیاهان دارویی و معطّر از ایران به آلمان و سایر کشورهای اروپایی صادر می‌شود و ما می‌توانیم این بخش از نیروی ماهر و دانش‌آموخته را به این سمت هدایت کنیم، این ظرفیت را تقویت کنیم تا ضمن اشتغال و درآمدزایی، به کشور در ارزآوری کمک کند.  

•    ظرفیت‌های دیگر دانشگاه علمی و کاربردی شرکت صنایع چوب و کاغذ مازندران را در چه چیزی ارزیابی می‌کنید؟

دو نکته را باید تأکید کنم اول این‌که باور غالب این است که معمولاً کارمندان و یا شاغلان به سمت دانشگاه علمی و کاربردی می‌آیند تا مدرکی بگیرند درحالی‌که باید برعکس باشد و دانشگاه علمی و کاربردی باید محل تردد جوانانی باشد که مهارت بیاموزند و به جامعه کمک کنند و توجه به جذب جوانان یکی از ظرفیت‌هایی است که ما برای آن برنامه ویژه داریم.

نکته دوم این است که دانشگاه جامع علمی و کاربردی کشور دو تفاهم‌نامه برای تبادل دانشجو و استاد با وزارت علوم کشور عراق و همچنین با دانشگاه اربیل درمنطقه کردستان عراق انجام داده وعلاوه بر آن استان ما تفاهم‌نامه‌ای نیز با کشورهای CIS یا حوزه دریای خزر به امضا رسانده که ظرفیت قابل توجهی را برای همکاری ملی و منطقه‌ای ایجاد کرده علاوه بر آن شرایط اقلیمی مازندران برای بسیاری از شهروندان خارجی منطقه جالب و جذاب است از همه دستگاه‌ها و ازجمله استاندار محترم مازندران توقع داریم برای تأمین زیرساخت‌ها کمک کنند و ما نیز باید در جذب استادان مبرّز کوشا باشیم تا بتوانیم دانشجوی خارجی جذب کنیم و چه بسا این کار مقدمه جذب سرمایه‌گذار خارجی هم باشد و دانشجویی که از این مرکز فارغ‌التحصیل شد در همین استان، ایجاد اشتغال کند.

•    در شرایط شیوع کرونا که بسیاری از کلاس‌ها غیرحضوری و آنلاین بود شما چه کردید و با توجه به اهمیت کلاس‌های حضوری برای رشته‌های مهارتی، برای سال تحصیلی آتی چه برنامه‌ای دارید؟


ما با توجه به مشکلی که اشاره کردید و برای حفظ سلامت دانشجویان، ناچار شدیم آزمون‌های ترم دوم را با تغییراتی انجام دهیم تغییراتی که البته با همراهی و هدایت دانشگاه جامع علمی و کاربردی استان و در سامانه «سمالایو» بود که آزمون علمی از این طریق انجام گرفت البته با توجه به مشکلات زیرساختی و سردرگمی‌هایی که به دلیل ناگهانی بودن شیوع کرونا، وجود داشت کاستی‌هایی هم به همراه داشت که هرچه جلوتر آمدیم بهتر شد و در ترم جدید حتما مرتفع خواهد شد.  

برای دروس عملی نیز با رعایت فاصله اجتماعی و همچنین تقسیم کردن دانشجویان در چند روز، آزمون عملی را با حفظ و رعایت پروتکل بهداشتی برگزار نمودیم برای سلامت دانشجویان مشکلی پیش نیاید و این نحوه اجرا به دلیل ماهیت دانشگاه علمی و کاربردی، مشکلات و بار مالی اضافی برای ما دارد اما چه کنیم که زندگی ادامه دارد و دعا می‌کنیم هرچه زودتر این بلای طبیعی رفع شود.

•    آیا وجود دانشگاه‌های علمی و کاربردی تنها نیاز استان است یا برابر اسناد بالادستی و چشم‌اندازه‌ای توسعه‌ای، نیاز کشور است برای افزایش آگاهی عمومی در این بخش هم اظهار نظر بفرمایید؟


مهارت‌آموزی یک ضرورت ملی است وبرابر برنامه پنچ ساله ششم توسعه  اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور، آموزش و پرورش موظف شد نیمی از دانش‌آموزان را در پایان دوره آموزش متوسطه عمومی به سمت شغل‌های مهارتی هدایت کند که این فرایندفرصتی برای دانشگاه‌های علمی و کاربردی و فنی و حرفه‌ای است اما لازم است تفاوت این دو دانشگاه را هم تبیین کنم.  دانشگاه‌های فنی و حرفه‌ای از بودجه دولتی استفاده می‌کنند و رشته‌های کلی را آموزش می‌دهند اما دانشگاه علمی و کاربردی به ریزشاخه-رشته‌ها تمرکز دارند که با مشاغل جاری در جامعه پیوند کامل دارد و دلیل آن نیز به رسالت این دانشگاه برمی‌گردد که وظیفه آمایش محلی و منطقه‌ای دارد و باید استعدادها، نیازها و مشاغل را شناسایی کند و برای آموزش آن طرح درست بریزد.

در استان مازندران نیز ما وظیفه داریم در این مسیر گام برداریم و به کمک بخش خصوصی بیاییم چون خود ما نیز بخش خصوصی محسوب می‌شویم و بسیاری از دانشگاه‌های علمی و کاربردی که مجوز دولتی داشتند، منحل شدند. نکته بعدی در این زمینه نیز الزام به رعایت استانداردهای وزارت علوم توسط دانشگاه علمی و کاربردی است در غیراین‌صورت مجوز ما لغو می‌شود.  

•    به بخش خصوصی اشاره کردید، چه اقدامی می‌توانید برای بخش خصوصی انجام دهید؟

ما با مجوز وزارت علوم و دانشگاه جامع علمی و کاربردی، براساس نیاز یک شرکت یا مجموعه تولیدی یا خدماتی دوره‌های کوتاه‌مدت شش‌ماهه داریم و نیروهای آنان را آموزش می‌دهیم و مدرک معتبر و مورد تأیید می‌دهیم ضمن این‌که نیروی انسانی آن شرکت نیز مسلّح و آگاه به آموزش‌ها و شگردهایی می‌شود که در نهایت به افزایش سطح درآمد آن شرکت منجر خواهد شد و از این فرصت استفاده می‌کنم و به مجموعه‌هایی که بخش خصوصی را نمایندگی می‌کنند مانند خانه صمت استان و اتاق بازرگانی و اصناف اعلام آمادگی می‌کنم برای این‌که در این بخش تفاهم‌نامه امضا کنیم و نیروهای‌شان را در قالب دوره‌های پودمانی آموزش دهیم.

در ضمن برای پیش‌برد اهداف دانشگاه و اجرایی نمودن رسالت مهارت‌محوری و خود‌اشتعالی، شورایی به نام «کمیته تعامل و گسترش رشته‌های مهارت‌محور» در دانشگاه تشکیل شد که اعضای این گروه را نماینده محترم شهرستان ساری و میاندرود،  معاونان محترم استانداری مازندران، رییس محترم اصناف،  رییس محترم شورای شهر، رییس دانشگاه فرهنگیان استان و  اعضای هیات مدیره شرکت صنایع چوب و کاغذ تشکیل می‌دهند.

 در انتها وظیفه خودم می‌دانم که از مدیریت محترم عامل شرکت صنایع چوب و کاغذ مازندران جناب دکتر مصطفی سعیدی  و اعضای محترم هیأت مدیره شرکت  که با دیدگاه علمی و روشنگرایانه خود تاثیر بسزایی در راه‌اندازی این کمیته و همچنین رشد دانشگاه علمی و کاربردی صنایع چوب و کاعذ مازندران دارند کمال تشکر و قدردانی را داشته باشم. انشالله با مدیریت و حمایت این عزیزان، دانشگاه را در بهترین جایگاه در بین دانشگاه‌های استان ببینیم.