شمال نیوز: با اعلام مرکز مدیریت بیماری‌های واگیردار وزارت بهداشت در حال حاضر ویروس آنفلوآنزا در کشور ، منطقه، اروپا و بسیاری از کشورهای دنیا وجود دارد و ظرف دو سه هفته آینده نیز به شدت ادامه خواهد داشت و موارد ابتلا به ویروس آنفلوآنزای فصلی در اکثر استان‌های کشور، گزارش شده است.

امسال دو نوع ویروس آنفلوآنزا شامل H1N1 و H3N2 در مناطق مختلف جهان و ایران مشاهده شده و موارد ابتلا به ویروس H1N1 خیلی بیشتر از نوع دیگر ویروس بوده و این ویروس، بیماری شدیدتری را ایجاد می‌کند. همچنین امسال سه هفته زودتر از سال گذشته، فعالیت ویروس آنفلوانزا آغاز شده و وقتی ویروسی زودتر فعالیت کند می‌تواند مناطق جغرافیایی و تعداد مبتلایان بیشتری را در برگیرد.
در حال حاضر در اوج فعالیت ویروس آنفلوآنزای فصلی در کشور هستیم. به همین دلیل مطالب زیر در خصوص بیماری آنفلوآنزا در جهت اطلاع و آگاهی رسانی به هم استانی های عزیز و مردم شریف استان تهیه گردیده و ارایه می گردد:

*مقدمه

كلمه آنفلوانزا از زبان ايتاليايي در قرن پانزدهم به معناي ”تأثير ستارگان“ گرفته شده است. در طي قرن بيستم سه پاندمي بزرگ و يك شبه پاندمي روي داده است. آنفلوانزا بیماري ویروسی حاد دستگاه تنفسی است که با تب، سردرد، درد عضلانی، تعریق، آبریزش بینی، گلودرد و سرفه تظاهر می کند. سرفه اغلب شدید و براي مدتی ادامه می یابد ولی سایر نشانه هاي بیماري بعد از 2 تا 7 روز خود به خود بهبودي پیدا می کند.

*بیماري آنفلوانزا

شناسایی بیماري معمولاً براساس مشخصات اپیدمیولوژیک آن صورت گرفته و موارد تک گیر آن را فقط با کمک روشهاي آزمایشگاهی می توان تشخیص داد. آنفلوانزا در افراد مختلف ممکن است از سایر بیماريهاي ویروسی دستگاه تنفس قابل تشخیص نباشد. اشکال بالینی بیماري متفاوت بوده و ممکن است نشانه هایی مثل سرماخوردگی، برونشیت، پنومونی ویروسی و بیماري هاي حاد غیرقابل افتراق دستگاه تنفسی را نشان دهد. اختلالات دستگاه گوارش (تهوع، استفراغ و اسهال) نیز بروز می کند و در کودکان ممکن است نشانه هاي گوارشی علامت غالب باشد. در همه گیري آنفلوانزا با سوش هاي ویروس (H1N1 ) Aو B در حدود 25 درصد کودکان در مدرسه ها مبتلا به عوارض گوارشی شده اند. اهمیت آنفلوانزا در سرعت انتشار همه گیري ها، وسعت و تعداد مبتلایان و شدت عوارض آن، به خصوص ذات الریه ویروسی و باکتریایی می باشد. در همه گیری هاي بزرگ شکل شدید یا کشنده بیماري بیشتر نزد سالمندان و افرادي که به دلیل عوارض مزمن قلبی، ریوي، کلیوي، بیماريهاي متابولیک، کم خونی و یا نارسایی ایمنی ناتوان شده اند مشاهده می شود.

آنفلوانزا بیماري ویروسی حاد دستگاه تنفسی است که با تب، سردرد، درد عضلانی، تعریق، آبریزش بینی، گلودرد و سرفه تظاهر میکند. سرفه اغلب شدید و براي مدتی ادامه می یابد ولی سایر نشانه هاي بیماري بعد از 2 تا 7 روز خود به خود بهبودي پیدا می کند. ویروس را قبل از شروع علایم بیماري (24 ساعت قبل) در ترشحات دستگاه تنفسی فرد آلوده می توان شناسایی نمود. به طور معمول ویروس بعد از 5 تا 10 روز در ترشحات ویروسی فرد آلوده قابل گزارش نیست.

*روش انتقال:

مهمترین راه انتقال ویروس در محیط هاي بسته و پر جمعیت مثل اتوبوس از طریق هوا می باشد. از آنجا که ویروس آنفلوانزا ممکن است ساعت ها در شرایط سرد و رطوبت کم در محیط زنده بماند، انتقال ویروس از طریق ترشحات آلوده نیز می تواند صورت گیرد. دوره کمون بیماری کوتاه بوده و معمولاً بین 1 تا 3 روز است. دفع ویروس احتمالاً در بالغین بین 3 تا 5 روز بعد از بروز نشانه هاي بالینی بیماري و در کودکان تا 7 روز بعد از آن ادامه خواهد داشت.

*علائم بیماری آنفلوآنزا:

بسیاري از بیماران می توانند زمان شروع علائم را ذکر کنند. علائم عمومی غالب بوده و شامل تب، لرز، سردرد، درد عضلانی، بیحالی و بی اشتهایی می باشد. سرفه ، سوزش گلو، احساس كوفتگي ، آبريزش از بيني، اسهال و استفراغ (خصوصا در كودكان)و تنوع شدت علائم باليني در اين بيماران بسيار زياد است و مي تواند در افراد مختلف از علائم خيلي خفيف تا موارد شديد را ايجاد نمايد. معمولاً درد عضلانی یا سردرد بیشترین علامت مشکل ساز است و شدت آن مرتبط با اوج تب است. درد عضلانی ممکن است در اندام ها و یا عضلات ناحیه پشت دیده شود. درد عضلات ساق پا ممکن است به طور واضحی وجود داشته باشد. درد مفاصل به طور شایع دیده می شود. درد شدید در عضلات چشم می تواند به وسیله نگاه کردن به اطراف تشدید شود. علائم چشمی دیگر شامل اشک ریزش و سوزش چشم است. علائم عمومی معمولاً به مدت 3 روز باقی می مانند.

تب یافته بالینی بسیار مهمی است، تب معمولاً به سرعت تا 8/37 الی40 درجه سانتیگراد بالا رفته و اغلب در شروع بیماري به 41 درجه سانتیگراد می رسد و همراه با افزایش علائم عمومی است. تب معمولاً مداوم بوده اما می تواند منقطع باشد (بخصوص اگر داروهاي ضد تب تجویز شده باشد). در روز دوم یا سوم بیماري افزایش درجه حرارت معمولاً 5/0 تا 1 درجه کمتر از روز اول می گردد و علائم عمومی کاهش می یابد. عموماً دوره تب 3 روز است اما ممکن است 4 تا 8 روز طول بکشد. در تعداد اندکی از بیماران، پیک دوم تب در روز سوم یا چهارم اتفاق می افتد.

*افراد "در معرض خطر" بیماري آنفلوانزا شامل:

آنفلوانزا در گروه هاي خاصي از مردم مي تواند مشكل ساز بوده و سلامت آنها را بـه طـور جدي به خطر بيندازد . از جمله گروه هاي در معرض خطر مي توان به موارد زير اشاره كرد:

مادران باردار ،کودكان زير 5 سال،ساکنین آسایشگاه ها و کارکنان آن،بیماران مبتلا به بیماريهاي مزمن (ریوي از جمله آسم ، قلبی - عروقی بجز هایپرتانسیون، خونی ،کلیوي ،کبدي ، متابولیک از جمله دیابت ملیتوس)، بیماران مبتلا به بیماریهایی که سیستم تنفسی را مختل می نمایند از جمله بیماریهاي احتقانی،صدمات نخاعی،اختلالات صرعی ،اختلالات عصبی عضلانی،•بیماران دارای نقص سيستم ايمني،،بیمارانی که تحت شیمی درمانی هستند

*راه های پیشگیری از آنفلوآنزا:

تزریق واکسن در افراد در معرض خطر،•پوشاندن بيني و دهان فرد بيمار با يك دستمال در هنگام عطسه و سرفه،،معدوم كردن دستمال و انداختن آن در سطل زباله پس از استفاده،شستن دست ها با آب و صابـون به مدت40 ثانيه، خصوصا بعد از سرفه، عطسه يا قبل از خوردن غـذا،،پرهيز از تماس دست آلوده با چشم ها ، بيني و دهان،،پرهيز از تماس نزديك با بيماران.

*درمان آنفلوآنزا:

باید توجه داشت مبتلایان به آنفلوآنزا باید به شدت از خوددرمانی پرهیز کنند.

1-اقدامات عمومی:
• مقدار زيادي مايع بنوشند ،به اندازه كافي استراحت كنند،غذاي سالم بخورند،روشهاي پيشگيري از انتقال بيماري را رعايت كنند ،كنترل درد در برخي از بيماران لازم است . در اين موارد كودكان و نوجوانان مطلقا نبايد از آسپرين استفاده كنند.

2-استفاده از داروهای ضد ویروس:
داروهاي ضد ويروس جهت درمان آنفلوانزا با تجويز پزشك مورد استفاده مي گيرد .

مواردي كه نياز به دارو درماني دارد شامل:
پيشرفت سريع بيماري،بيماران بستري شده در بخش مراقبتهاي ويژه،بيماران مبتلا به پنوموني ؛ COPD يا بيماران قلبي – ريوي و نارسايي مزمن كليوي كه نيـاز بـه بستري شدن در بيمارستان دارند،بيماران باردار كه در سه ماهه دوم يا سوم بارداري خود به سر مي برند ،بيماران با نقص سيستم ايمني يا افراد تحت درمان بـا داروهـاي سـركوب كننـده ايمنـي مثـل دريافت كنندگان عضو.

* مدرس دانشگاه ، مدیر روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی مازندران