.
صفحه اصلي آرشيو جستجو پيوند ها تماس با ما
 
آخرین عناوین
آموزش و پرورش و توسعه پایدار
سید حسین میرشفیعی

شمال نیوز: سید حسین میرشفیعی/کارشناس مسائل اجتماعی

مقوله توسعه پس از جنگ جهانی دوم درراستای رفع فقر،کاهش نابرابری وتسریع رشداقتصادی،اندیشمندان حوزه های سیاسی اقتصادی رابه خودمشغول نمود.

تا چند دهه ی قبل عقیده اکثر صاحب نظران بر این بود که توسعه مفهومی اقتصادی است اما این نظریه همزمان با شکست کشورهایی که فقط معیارهای اقتصادی توسعه را مدنظر قرارداده بودند، درهم شکست.

دیری نگذشت که متخصصان امر توسعه، این مفهوم را در مقابل رشد قرار داده و آن را عاملی فراگیرتر از رشد اقتصادی دانستند.

توسعه پایدار و همه جانبه به عنوان مفهومی متعالی و دربردارنده یپیشرفت و ترقی جامعه درتمامی ابعاد زندگی، آغازگر مفاهیمی چون توسعه ی سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، انسانی و.... درادبیات علوم انسانی شد.

طبق تعریف بین المللی برنامه محیطی سازمان ملل متحد، توسعه پایدار توسعه ای است که نیازهای نسل حاضر را برآورده سازد بدون آنکه توانایی های نسل آینده را در رفع نیازهایشان به مخاطره اندازد.

در حقیقت اندیشمندان توسعه معتقدند گسترش امکانات زندگی، ارتقای رفاه عمومی ، رابطه با محیط زیست و موهبت های طبیعی، انرژی و ... همه و همه باید در راستای عدالت اجتماعی صرف گردد تا نسل آینده را از این موهبت های طبیعی و حق زیستن محروم نسازد .

از میان مولفه های اصلی توسعه پایدار (1) میتوان فرهنگ و آموزش را سنگ بنای آن دانست.

فرهنگ از آن حیث بر عناصر اجتماعی اولویت و ارجحیت دارد که در فرآیند توسعه یافتگی، رابطه ی دیالکتیکیمیان خود و عناصر دیگر همچون اقتصاد و سیاست و ... برقرار می سازد، چراکه خود را شکل دهنده و دربردارنده ی ارزشها، رسوم، باورها و معیارهای هرجامعه ای می داند.

بیش از نیم قرن پیش ایران همگام با ژاپن خود را در مسیر برنامه ریزی جهت نیل و دستیابی به توسعه همه جانبه و پایدار قرار داده و در این راه منابع بسیاری را هزینه نمود.

در دوره ی پهلوی ، توسعه صرفا به واردات صنعت و تکنولوژی روز از کشورهای غربی ترجمه شد، اما چندی نگذشت که ژاپن که همگام با ایران آغازگر توسعه ی پایدار خود بود ، به الگوی توسعه ی ایران بدل گردید.

و ما همچنان بدون آنکه در این امر تاملی کنیم به روند توسعه ی تک بعدی وغیراصولی خود ادامه دادیم.

با اندکی بررسی در می یابیم که تحقق توسعه، مستلزم تمهیدات و مقدمات فرهنگی است و این یعنی مشخصات خاص و ویژگی های فرهنگی متفاوت در هر جامعه باید به عنوان پیش نیاز فرهنگی توسعه مدنظر قرار گیرد.

هیچ توسعه ای بدون قبول یا تمایل جامعه به وقوع نمی پیوندد. وام گیری صنعت و تکنولوژی مستلزم همخوانی فرهنگ هاست لاجرم این واگیری ها باید همگام با تبادلات فرهنگی صورت پذیرد.

نمیتوان سیاستهای توسعه که با زیربنای فرهنگ کشور ی خاص تنیده شده را در فرهنگ ها ی غیربومی و در کشورهای کمترتوسعه یافته یا توسعه نیافته اجرا نمود که البته این امر را میتوان از عوامل اصلی عقب ماندگی ایران در جاده ی توسعه ذکر نمود.

لذا هر فرهنگی باید در درون خود، ساز و کاری در جهت تسهیل یا رفع موانع مقابل توسعه تعبیه نماید.

به عنوان نمونه شاهزاده ی بیزانس، درسده ی یازدهم میلادی تلاشها ی فراوانی برای معرفی چنگال غذاخوری به ونیز انجام داد، اما کلیسا آنرا تا جایی خطرناک قلمداد نمود که خواستار نزول خشم خداوند بر استفاده کنندگان از آن شد.

چنگال در سال 1815 توسط یک تاجر فرانسوی برای بار دوم به ایتالیا معرفی گردید اما ممانعت ها همچنان در استفاده از آن وجود داشت، تا حدی که دولت بریتانیا آن را مخل انضباط تلقی و غیر اصولی خواند.

استفاده از چنگال غذاخوری در آمریکا نیز موجب سرزنش افراد گردید.

مواردی ازین دست در تاریخ توسعه و مقاومت فرهنگ ها که البته میتوان آن را تابعی از جهان بینی هر جامعه دانست ، بسیار است.

آموزش و پرورش به عنوان مولفه اصلی توسعه پایدار و بزرگترین و پیچیده ترین نظام اجتماعی، که در ایران 15 درصد از بودجه ی دولتی را به طور مستقیم صرف خود نموده است را می توان به عنوان سنگ بنای توسعه پایدار قلمداد نمود.

فرهنگ را از آنجا که ناقل الگوها و هنجارهاست ، میتوان معلول آموزش و پرورش برشمرد . بنابراین آموزش و پرورش نه تنها ابزار انتقال فرهنگ، بلکه میتوان آن را قدرتمندترین عامل توسعه ی درونزا (2) بر شمرد.

این نهاد عظیم اجتماعی از طرق متعدد میتواند در توسعه پایدار کشور سهم بسزایی ایفا نموده و در ایجاد و بستر سازی توسعه درون زا، موثر واقع شود.

ونیز می تواند با خود بیانگری و خوداصلاحی، تدوین استراتژی های فراگیر، خروج ازنظام های آموزشی سنتی و توسعه تکنیکها ی آموزشی، جایگزین مناسبی برای فنون و محتوای وارداتیش ده و ضمن همسو ساختن نیازها ی جامعه و چرخ توسعه، جوهره ی توسعه در ونزا در هر کشوری باشد.

مدرسه و دستگاه تعلیم و تربیت ، مطابق با نظریات سرمایه انسانی، با تربیت نیروی انسانی کارآمد و متخصص به عنوان رکن اصلی تولید در چرخه ی اقتصاد کشور ایفای نقش می نماید.

امید است که با تدبیر و درایت ، بهره گیری از آموزش و پرورشی نوین و سرآمد، توسعه ی وارداتی را کمرنگ تر و رنگی نو به توسعه درون زا که همگام با فرهنگ وارزشهای بومی است ، بپاشیم.

به امید آن روز به علاقه مندان این مبحث، مطالعه کتاب فرهنگ و توسعه(3) پیشنهاد میگردد.

* پ. ن :
1. مولفه های اصلی توسعه پایدار:
1.انسان 2.کودکان ونوجوانان 3.زنان 4. فرهنگ 5.آموزش 6.محیط زیست 7.علم 8.مشارکت
2.رهیافت درونزا به توسعه مستلزم این است که زمینه فرهنگی-اجتماعی ای که توسعه در آن رخ می دهد و نیز شرایطی که به آن فرهنگ خاص مربوط می شود ، لحاظ شود.
ازیک سوء به مردم فرصت ایفای نقش داده و از سوی دیگر عامل یکپارچگی توسعه و ساختارهای اجتماعی فرهنگی می شود.
3. یونسکو. 1376. فرهنگ وتوسعه: رهیافت مردم شناختی. ترجمه نعمت الله فاضلی و محمدفاضلی. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.


ایمیل مستقیم :‌ info@shomalnews.com
شماره پیامک : 5000592323
 
working();

ارسال نظر :
پاسخ به :





نام : پست الکترونیک :
حاصل عبارت روبرو را وارد نمایید :
 
working();

« صفحه اصلي | درباره ما | آرشيو | جستجو | پيوند ها | تماس با ما »
هرگونه نقل و نشر مطالب با ذكر نام شمال نيوز آزاد مي باشد

سامانه آموزش آنلاین ویندی
Page created in 0.109 seconds.