شمال نیوز: این روزها بحث خشکسالی به مهمترین بحث روز تبدیل شده به نحوی که سالهای قبل نگران کشت دوم برنج بودیم .این روزها کشت اول برنج هم با بحران مواجه شده است با عنایت به اهمیت موضوع ونقش بی بدیل آب در زندگی کشاورزان فکر می کنم بدون هرگونه ملاحظه ای می بایست به نقد و بررسی دلایل آن پرداخت. امیدواریم با بارندگی های اخیر موضوعات اصلی فراموش نشود و سرنوشت خود را دست قضا و قدرنسپاریم، هرچند که تجربه به ما آموخته چه باران ببارد و چه نبارد مشکلات همچنان پابرجاست .
یکی از مهمترین دلایل کم آبی در استان این است که سالهاست الگوی کشت در مازندران تغییر کرده ولی الگوی آبیاری تقربیا در اکثر مناطق روستایی قرنهاست که به همان روش سنتی (آبیاری از طریق آبندانها)باقی مانده است ، به عنوان مثال رودخانه سیاهرود که از قائمشهر و شهرستان جویبار عبور کرده و در روستای لاریم به دریا می ریزد ،اطراف این رودخانه در سالهای نه چندان دور اکثر زمینها به کشت دیم اختصاص داشته و بخش زیادی هم مرتع بود ،محصولاتی چون پنبه ، لوبیا،گندم و.. از مهمترین محصولاتی بودند که بصورت دیم کاشته می شدند و نیازی به آبیاری نداشتند اما امروزه بدلیل افزایش جمعیت و نیاز روز افزون کشاورزان به محصولات و منابع در آمدی ، این زمینها زیر کشت برنج و مرکبات رفته که هردو نیاز به آب فراوان دارند با حفر چاه در اطرف آن و برداشت بی رویه از رودخانه در بالا دست ،رودخانه به یک رودخانه فصلی تبدیل شده و در بهار و تابستان بیشتر نقش زهکش را دارد تا یک رودخانه، لذا دیگر آبی برای پائین دست از جمله روستای لاریم نمی ماند . همین مشکل در سطح وسیعتر درشهرستانهای بهشهر،نکا،بابلسر و جلگه رودخانه هراز مشهود است ،البته بخشی از آب حوزه جلگه هرازودیگر حوزه های آبی مازندران در بالا دست صرف تامین آب شرب تهران می شود هرچند می دانیم اولویت اول بخش آب ، تامین آب شرب و صنعت است ولی چه اشکالی دارد بخشی از اعتبارات استان تهران جهت کمک به جمع آوری آب یا ایجاد سد به استان مازندران اختصاص یابد تا این ضرر جبران شود ؟متاسفانه سالهاست که مدیریت اجرایی و نظام برنامه ریزی کشور دچارروزمرگی شده به جای اینکه چند کار مهم و ارزشمندانجام دهند سعی میکنند با خرد کردن اعتبار همه را از خود راضی نگه دارند، بعضی از مدیران اجرایی کشور طول مدیریتی خود را برعمق آن ترجیح میدهند و تا زمانیکه چسبندگی به میز و صندلی از همه چیز مهمتر باشد همین آش و همین کاسه ، به جای اینکه لکوموتیو بسازیم تا بتواند دهها واگن را یدک بکشد بر عکس واگن می سازیم که برای حرکت دادن آن به انرژی مضاعفی نیاز دارد ،دلیل اینکه بنده برای چندمین بار به نقد دستگاههای خدمات رسان به بخش کشاورزی می پردازم اینست که انتظارات و توقعات این دستگاهها بیش از عملکرد خودشان است ،به جای اینکه این عزیزان قبل از هرچیزنگران شان ومنزلت کشاورزان باشند و بهبود وضع زندگی کشاورزان بزرگترین دغدغه شان باشد، در اولین فرصت وقتی به تریبونی یا روزنامه ای دسترسی پیدا می کنند از موضوعاتی صحبت می کنند که فرع قضیه است مثلا از تخریب و قلع و قمع صحبت می کنند ،یا تهدید می کنند زمینهایی که توسط صاحبان آنها رها شده را اگر طی چند سال کشت نکنند از آنها سلب مالکیت می گردد وبه افراد بی زمین واگذار می کنند ،مثل این می ماند که شهرداریها در شهرها از فردا اعلام کنند هرکس خانه قدیمی یا کلنگی دارد اگر تا فلان زمان آنها را باب میل شهرداریها نساخته باشد.
از صاحبان زمین و خانه ها سلب مالکیت میشود و آنها را به بی خانمانها واگذار می کنند !! شما از نظر ، قانونی، شرعی و.. اجازه سلب مالکیت ندارید، مگر در زمینهایی که ملی یا مراتع بوده و برای کار مشخصی واگذار گردید ولی به دلایلی به اهداف پیش بینی شده نرسیده است فقط همین، اگر غیر از این باشد یک تبعیض آشکار بین روستائیان و دیگر اقشار جامعه محسوب می گردد، به عبارتی یک زورگویی محسوب می شود .از اینکه سودجویان در پی شکار لحظه ها هستند با شما موافقم ولی نمی توان همه را سیاه و سفید دید، بسیاری از زمینهای رها شده به دلیل عدم صرفه اقتصادی است، هیچکس اجازه ندارد مردم را به هر قیمتی و تحت هر شرایطی وادار به کاری کنند که هیچ صرفه و سودی برای آنها ندارد، در ضمن شما نگران زمینهای رها شده نباشید لطفا فکری برای همین زمینهای کشت شده بکنید که با هزاران خون دل کشت شده ولی برداشتی در کار نیست . انتظار داشتن از هرکسی دو طرفه است، زمانی شما ستانده خوبی دارید که از داده های خوبی استفاده کرده باشید، تاکنون شما چه خدمات شایسته ای که در شان کشاورزان باشد ارائه داده اید؟ مثلا چه تلاشی در خصوص واردات بی رویه محصولات کشاورزی انجام گرفته است؟ چه تلاشی در خصوص افزایش ذخیره سازی آب در استان صورت گرفته است ؟شما چقدر توانستید نهاده های کشاورزی با کیفیت و ارزان قیمت دراختیار کشاورزان قرار دهید؟ از همین بارندگی های اخیر چند درصد آنها را توانستید ذخیره کنید تا تبدیل به سیل ویرانگر نگردد ؟و.... انصاف حکم میکند که اول خودمان را نقد کنیم، آیا دستگاههای اجرایی مرتبط ،با تمام ابزارهایی که در اختیار داشتند به وظایفشان عمل کردند؟ و... شما نیز همچون دیگر دستگاههای اجرایی بودجه هزینه ای و عمرانی دریافت می کنید تا خدمات شایسته ای انجام دهید ،خدماتی همچون تولید اندیشه ،برنامه ریزی استراتزیک ،ارائه خدمات زیربنایی برای کشاورزان ، و... البته می دانم حل همه این مشکلات به عهده شما نیست ،نقش مهم شورای برنامه ریزی و توسعه استان،کمیته برنامه ریزی شهرستانها،نمایندگان مجلس در اخذ اعتبارات ملی برای استان نقشی انکار ناپذیر دارد که تلاش شما در همسو کرن این جریانها بسیار تاثیر گذار می باشد، لذا بیشترین مصاحبه های شما می بایست در این زمینه ها والویت های استان باشد.
و....امیدوارم دلسوزی شما برای کشاورزان واقعی باشد نه ناشی از شغل و حرفه تان که بیشتراین عزیزان جوش پایداری شغلشان را می زنند تا دلسوزی برای مردم....بنده هم کشاورززاده هستم و اکنون هم به طور غیرمستقیم کشاورزی میکنم ،ازهزینه کلیه مراحل از جمله: کاشت ،داشت ،برداشت مطلع هستم و با اطمینان عرض میکنم که درآمد یک ماهه تعدادی از همین عزیزان که دنبال مصاحبه و گفتگو در رسانه ها هستند بیشتر از درآمد خالص یک سال بسیاری از کشاورزان است ، لذا حرف زدن و دلسوزاندن بی عمل درمان کار نیست، بهتراست در میدان کار و عمل کمک حال کشاورزان باشید ،چه بخواهید چه نخواهید اگر همین ندانم کاریها ادامه یابد دیگر نیازی به تغییر کاربری جهت تخریب زمینهای کشاورزی نیست ، با ادامه همین روند وبرداشت بیش از حد از آبهای زیر زمینی شاهد بی کیفیت تر شدن آبها ودر نهایت شوری آنها خواهیم بود و طولی نخواهد کشید این زمینها به شوره زاری تبدیل خواهند شد که برای برگشت آنها باید قرنها منتظر ماند ،متولیان بخش کشاورزی بهتر از هرکسی می دانند سالهاست که الگوی کشت تغییر کرده ،رشد سطح زیر کشت برنج و گیاهان آبدوست طی این چها ردهه بسیار چشمگیربوده ولی الگوی توزیع آب قرنهاست به صورت سنتی (آب بندانها) و حفر چاه باقی مانده است ، آب بندانها که توسط پدران و اجداد ما طراحی گردیده می تواند سطح محدودی را آبیاری کنند ولی امروز در مجموع هزاران هکتار بیشتر از ظرفیت آنها زیر کشت آبی رفته اند ، آبندانها بخاطر وضیعت توپوگرافی دشتهای مازندران، توان ذخیره سازی بیشتراز اینها را ندارند،چاره کار میتواند احداث سد و سدهای پلاستیکی باشد که عزمی در بین مسئولین در این خصوص نمی بینیم ، این زیبنده یک استان نیست که مناطقی از استان آنهم یکی از پر بارانترین مناطق کشور مثل نوشهر چالوس رامسر،کلاردشت و..آب اشامیدنی مناسب نداشته باشند یا آب آنها جیره بندی شود در همین مناطق در بعضی از مواقع سال میزان بارندگی یک شبانه روز آن از میزان بارندگی یک سال بعضی از استانها ی کشور بیشتر است ،متاسفانه نظام اجرایی و برنامه ریزی کشور سالهاست که در تعین اولویتها دچار سردرگمی هستند ،به قول مولانا :
گفت شخصی خوب ورد آورده ای
لیک سوراخ دعا گم کرده ای
