شمال نيوز: نعیمه موحد-  «استانی شدن انتخابات» همان لایحه پرسر و صدای این روزهای مجلس است و به این معنی است که انتخابات مجلس شورای اسلامی از حالت شهر و شهرستان‌ها و یا همان حوزه‌های انتخاباتی حذف و به انتخاباتی استانی تبدیل می‌شود.

لایحه که کلیت آن در روز دوم اردیبهشت ماه سال جاری به تصویب رسید، می‌گوید که در صورت تصویب، ازاین به بعد به تعداد نمایندگان حوزه‌های انتخاباتی، نماینده برای هراستان انتخاب خواهد شد.

نامزدها باید یکی از این سه ویژگی شامل متولد محدوده جغرافیایی یا سابقه نمایندگی یا سابقه ۵ سال سکونت در حوزه انتخابیه محل ثبت نام را داشته باشند.

البته این اولین بار نیست که مجلس شاهد بررسی لایحه استانی شدن انتخابات مجلس است. اولین بار در مجلس ششم و دوباره در مجلس هفتم این موضوع مطرح شد که هردوبار شورای نگهبان به دلایلی مثل تحمیل هزینه به فرآیند انتخابات مجلس و استنباط این نکته از متن موضوع که استانی شدن انتخابات موجب تقلیل اتکا به آرای عمومی و کاهش مشارکت می‌شود، آن را رد کرد.

استانی شدن انتخابات و دغدغه کاهش مشارکت مردمی
بحث تقلیل اتکا به آرای مرمی و کم شدن مشارکت یکی از ایرادات مخالفین این طرح است. نمایندگان و صاحبنظران مخالف، معتقدند که جامعه ایرانی از قومیت‌های مختلفی تشکیل شده است و با استانی شدن انتخابات چون قومیت‌ها نتیجه و فرد انتخابات شده را از محدوده جغرافیایی محل زندگی خود نمی‌دانند، ممکن است نسبت به مشارکت درانتخابات رغبتی نشان ندهند، درحالی که با سازوکار کنونی انتخابات مجلس می‌توانند فردی از بین خودشان را برای نمایندگی به مجلس بفرستند.

اگرچه توجیه بالا امری منطقی به نظر می‌رسد و جامعه ایرانی در برخی امور ازجمله امور سیاسی هنوز قائل به مسئله قومیت و تعصب است، اما به نظر می‌رسد چاره حل این مشکل با کمک گرفتن از رسانه و تبلیغات و فرهنگ سازی مجدد چندان دور از ذهن نباشد.

وظایف نمایندگی اولویت موافقین است
در قانون نمایندگی برای مجلس شورای اسلامی آمده است که در طول یک ماه، نمایندگان باید سه هفته را در مجلس بگذرانند و یک هفته را به حوزه انتخاباتی خود سرکشی کنند.

موافقین لایحه استانی شدن انتخابات معتقدند که با وضعیت کنونی، این قانون عملاً امکان اجرا شدن ندارد و نمایندگان بیشتر وقتشان را صرف حوزه‌های انتخاباتی خود می‌کنند.

آنها معتقدند که مهم‌ترین وظیفه نمایندگان قانونگذاری است و استانی شدن انتخابات باعث می‌شود نمایندگان وقت یشتری برای رسیدن به به وظایف نمایندگی خود داشته باشند.

نکته اشتباهی که در برخی از حوزه‌های انتخاباتی برای مردم جاافتاده شده است این است که مسئول تمام اتفاقاتی که در شهر می‌افتد، از خراب شدن یک پل عابرپیاده تا زیادشدن تعداد بیکاران و... مستقیماً به نماینده مورد انتخابشان مربوط می‌شود، درحالی که در شهرهای بزرگ‌تر این تفکر وجود ندارد و ازاین نظر نمایندگان دروضعیت بهتری از نظر حجم مطالبات مردمی به سر می‌برند. به همین خاطر است که بسیاری از نمایندگان مجلس در حالی که متولد شهرستان می‌باشند و حتی سال‌ها درآنجا زندگی کرده‌اند ترجیح می‌دهند که در تهران یا کلان شهرهای دیگر نماینده شوند.

قانون استانی شدن انتخابت این مزیت را دارد که سابقه فعالیت‌های نمایندگی این افراد را به شهر خودشان بازگرداند و برای بهبود وضعیت استان به کار بگیرد.

بهبود وضعیت امکانات در استان‌ها مزیت دیگری است که موافقین به آن اشاره می‌کنند. موافقین معتقدند که کلان شهرها به علت داشتن چندین نماینده امکان این را دارند که وضعیت رفاهی و امکانات بیشتری را برای حوزه انتخاباتی خود فراهم کنند ولی تک نمایندگان شهرهای کوچک این امکان را ندارند.

با همه این مزیت‌ها با توجه به تعلقات قومیتی که ذکر آن رفت مشخص نیست که وقتی چندین نماینده از قومیت‌ها و شهرهای مختلف در یک استان جمع شوند چگونه قرار است که مصلحت تمام استان را به صورت یک کل واحد در نظر بگیرند یا مطالبات همشهریان خود را پاسخ بدهند.

***

کلیات طرح استانی شدن انتخابات مجلس هفته گذشته با ۱۴۹ رأی موافق و ۶۹ رأی مخالف به تصویب مجلس رسید اما برای رفع برخی از ایرادات به کمیسیون شوراها رفت و بعد از آن نیز در صورت تصویب دوباره مجلس، نیاز به تأیید شورای نگهبان دارد.

باید منتظر ماند ودید که این بار سرنوشت این لایحه به کجا می‌رسد و درصورت تصویب، ابلاغ واجرایی شدن موفق خواهد بود یا خیر.